Thương trường là một chiến trường khốc liệt, ở đây có rất nhiều sự láu cá và dối lừa. Phải làm thế nào để có thể phát hiện được những đối tác không chân thành? Đây là câu hỏi làm đau đầu không ít các chủ doanh nghiệp, đặc biệt là các ông chủ trẻ mới khởi nghiệp. Với những kiến thức do các nhà tâm lý học cung cấp và sự chia sẻ của những chủ doanh nghiệp giàu kinh nghiệm, các bạn trẻ mới bước vào kinh doanh sẽ tự tin hơn khi tiếp xúc với các đối tác của mình.
Rất nhiều người muốn đọc được ý nghĩ của người khác với hy vọng có thể tránh cho mình khỏi bị lừa. Để làm được điều này, hoàn toàn không cần phải có khả năng ngoại cảm. Điều quan trọng là bạn cần chăm chú nghe và quan sát người nói chuyện với mình để phát hiện ra những dấu hiệu chứng tỏ họ đang có ý định muốn xỏ mũi bạn.
Kẻ dối trá khi nói chuyện thường đưa ra rất ít thông tin cụ thể và thường dùng những từ chung chung như “thành công”, “thành đạt”… Kết quả người nghe luôn phải bận tâm đoán xem những lời nói đó có ý gì, để cuộc nói chuyện cho kẻ lừa đảo điều khiển. Hoặc, nếu anh ta hay nhắc đi đi nhắc lại từ “tôi xin thề”, “có trời chứng giám”, thì không cần ái náy, bạn hãy dừng lại đừng ký kết thỏa thuận với người này.
Một mánh khóe mà kẻ lừa đảo thường hay sử dụng là giữa cuộc nói chuyện thường xuyên dừng lại và im lặng. Điều này làm bạn căng thẳng vì luôn phải đoán ý của người đối diện. Bầu không khí nóng lên một cách giả tạo rất dễ gây stress, điều rất có lợi cho kẻ lừa đảo, vì anh ta hiểu rằng bạn sẽ sơ xuất khi muốn thoát nhanh khỏi trạng thái bất lợi này.
Những đề nghị hấp dẫn cộng với những lời tâng bốc thường làm cho người nói chuyện không nhận dạng ra kẻ lừa đảo. Để tránh được những cái bẫy này, cần tỉnh táo đánh giá tình hình và đặc biệt đừng vội vàng đưa ra các quyết định.
Khi hắn ta nói thao thao bất tuyệt một cách tự tin, bạn đừng ngại bất lịch sự hãy ngắt lời bằng một câu hỏi đột ngột. Nếu bị đẩy ra khỏi mạch câu chuyện, anh ta sẽ lúng túng ngừng lại một chút để suy nghĩ tìm câu trả lời thích hợp. Đây là lúc bản chất thật của anh ta có thể bị bóc trần.
Để buộc kẻ lừa đảo phải đối mặt với sự thật, bạn có thể hỏi, vừa qua, có chuyện gì đã xảy ra với công việc kinh doanh của anh ta. Nếu anh ta không thể nói được điều gì, có nghĩa chẳng có chuyện gì cả, thậm chí, hoàn toàn có thể còn chẳng có công việc kinh doanh nào cả.
Lời nói có thể làm lộ tẩy kẻ lừa đảo. Nhưng cũng có những kẻ rất kinh nghiệm biết cách kiểm soát lời nói của mình. Đối với dạng cao thủ này cũng có cách phát hiện. Các nhà nghiên cứu tâm lý cho biết, chỉ có 30% thông tin con người truyền qua lời nói, còn 70% thông qua những cử chỉ không lời khác. Đó là ngữ điệu của giọng nói, cử chỉ và điệu bộ.
Chủ một hệ thống các quán cà phê chia sẻ cách chị phát hiện kịp thời kẻ lừa đảo như thế nào: “Khi tôi tìm địa điểm thuê chỗ để mở quán, tôi thấy một thông báo rất hấp dẫn. Giá cả hợp lý. Tuy nhiên, thái độ của người phụ nữ đăng quảng cáo làm tôi không yên tâm. Chị ta rất hấp tấp, thậm chí có phần thô bạo và tỏ ra lúng túng trước những câu hỏi của tôi. Thêm nữa lại không chịu cho tôi xem những giấy tờ cần thiết. Sau đó, một người quen của tôi nhờ có kênh thông tin đặc biệt đã cho tôi biết địa điểm này nằm trong dự án cải tạo lại của thành phố, còn công ty đứng ra cho thuê chỉ là công ty ma”.
Để có thể phát hiện được hành vi lừa đảo, bạn hãy chú ý đến những tín hiệu không lời. Ví dụ, nếu người đối thoại mặt tự nhiên tái đi, quanh trán lấm tấm mồ hôi, kích thước con ngươi thay đổi đột ngột, thì bạn nên có thái độ hoài nghi trước những lời nói của anh ta. Những dấu hiệu đặc trưng của người có điều gì đó không trung thực là thở mạnh, hay chớp mắt, liên tục liếm môi.
Tuy nhiên, bạn nên lưu tâm, những người đang bối rối, sợ hãi hoặc cảm thấy khó chịu trong người cũng có những thái độ giống như vậy. Họ hoàn toàn có thể cảm thấy khó chịu vì ngồi ở chỗ bị gió thổi thẳng vào người. Do đó, để đánh giá người đối thoại còn tùy vào bối cảnh.
Nếu người đối thoại ngồi với dáng điệu không cởi mở, hai chân bắt chéo, hai khoanh tay trước ngực hoặc giấu dưới gầm bàn, ánh mắt đảo ra xung quanh, thì gần như chắc chắn họ đang định lừa dối bạn điều gì. Tuy nhiên, để khẳng định bạn nên thận trọng, có thể chỉ đơn giản là họ có điều gì đó bất ổn. Cách kiểm tra tốt nhất, bạn hãy nhớ lại xem trước khi nói chuyện trạng thái tâm lý của người đó thế nào? Nếu hoàn toàn bình thường thì có nghĩa đúng là có điều gì không ổn thật.
Kẻ lừa đảo có thể khống chế được điệu bộ, ánh mắt, cử động tay một cách dễ dàng, tuy nhiên, rất khó điều khiển tốc độ của cử chỉ. Nếu cử chỉ của người đối thoại chậm lại, nhiều khả năng họ đang phải suy nghĩ rất căng thẳng để đối phó với câu hỏi của bạn.
Ngoài ra, các cử chỉ như: bồn chồn sờ mó những đồ vật lặt vặt; bật tanh tách chiếc bút máy; gõ ngón tay lên mặt bàn; hoặc đối với phụ nữ thì là chăm chút đến vẻ bề ngoài của mình ví dụ như sửa lại tóc; đều chứng tỏ họ có thể có điều gì cần giấu diếm bạn.
Quan sát gương mặt dễ biết được ý nghĩ thực của người đối thoại nhất.
Thông thường, một giây sau khi bạn đưa ra câu hỏi, gương mặt của người đối thoại thể hiện trung thực điều mà anh ta đang nghĩ. Nếu trên mặt thể hiện sự ngạc nhiên, bối rối, hoặc nghi ngờ, nhưng sau đó anh ta nói với giọng rất tin tưởng vào tương lai, thì bạn phải cảnh giác. Thêm vào đó, nếu người đối thoại có thái độ như thở hắt ra, hoặc nhíu mày, thì có nghĩa câu chuyện đã đến lúc nên dừng lại.
Giám đốc điều hành một công ty lớn cho biết, trong khi thỏa thuận với đối tác, ông quan sát gương mặt của người đối thoại rất chăm chú. Theo ông, gương mặt thể hiện trung thực thái độ của người nói chuyện đối với vấn đề đang được thảo luận. Ví dụ, nếu anh ta hoàn toàn bình thản khi đang thỏa thuận về các điểm trong bản hợp đồng, hoặc không thể hiện một thái độ quan tâm đặc biệt đến các điều khoản về bồi thường cũng như các tình huống rủi do khác, thì theo ông đây có thể là dấu hiệu cho thấy sự lừa đảo.
Một giám đốc điều hành một doanh nghiệp sản xuất khác chia sẻ, có một lần ông nhận được lời đề nghị mua một lô hàng với giá rất hời. Ông nói: “Chúng tôi gần như đã quyết định mua lô hàng này, nhưng tôi cảm thấy bất ổn vì thần sắc của người chủ hàng trong suốt thời gian nói chuyện rất tồi, mặt anh ta nhợt nhạt. Sau đó, qua những đối tác khác của mình, tôi biết được người chủ hàng này đã hai tháng nay không có tiền để trả lương cho nhân viên. Hơn nữa, trong kho của anh ta còn không có cả lô hàng này, anh ta muốn lừa chúng tôi để lấy tiền mặt giải quyết những vấn đề về tài chính của mình”.
Theo các nhà tâm lý, sự khác biệt về tư duy thể hiện ở khoảng không gian mà ánh mắt con người nhìn vào. Đối với 90% những người thuận tay phải, khi họ nhìn về bên trái có nghĩa họ đang suy nghĩ điều chưa biết, còn nhìn về bên phải – nhớ lại những điều đã có sẵn trong não. Còn đối với những người thuận tay trái thì ngược lại. Vì vậy, nếu kẻ lừa đảo là người thuận tay phải, thì sau câu hỏi của bạn, anh ta thường đảo mắt sang bên phải. Đây là dấu hiệu cho thấy, người đối thoại với bạn đang tìm một câu trả lời cho một vấn đề không quen thuộc với họ. Tuy nhiên, nếu như kẻ lừa đảo đã suy nghĩ trước đến tình huống mà bạn đặt ra, thì ánh mắt của hắn ta cũng sẽ chuyển động giống như đang nhớ lại một điều đã có sẵn trong đầu. Và như vậy, sẽ không có biểu hiện khác nhau khi anh ta nói dối và nói thật.
Ngoài ra, nếu hai người nói chuyện tin cậy lẫn nhau thì thường có những cử chỉ giống nhau. Ví dụ, bạn gật đầu trước lời đề nghị của đối tác thì họ cũng gật đầu lại để trả lời, bạn khoanh tay trước ngực thì người đối thoại cũng nhắc lại cử chỉ của bạn. Tuy nhiên, kẻ lừa đảo cao thủ có thể biết đến điều này và bắt chước bạn một cách có ý thức.
Tóm lại, đọc ý nghĩ của người khác là một quá trình có thể rèn luyện được, chỉ cần bạn ý thức được điều này và không ngừng quan sát rút kinh nghiệm. Chúc các bạn thành công trên con đường trở thành những nhà “ngoại cảm” thực thụ!